Nghiên cứu đặc điểm thực vật và sơ bộ thành phần hoá học của loài khôi (Ardisia gigantifolia Stapf.), họ Đơn nem (Myrsinaceae)

Nguyễn Thanh Vân1, Đoàn Thị Hường1,, Phạm Thị Thanh Nga1, Nguyễn Hùng Cường2, Lương Hồng Giang2, Phạm Hữu Nhất3, Lại Việt Hưng4
1 Cục Y tế - Bộ Công an
2 Bệnh xá Công an tỉnh Yên Bái
3 Công ty cổ phần Edupharm quốc tế
4 Viện Dược liệu

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm thực vật và sơ bộ thành phần hóa học của cây khôi (Ardisia gigantifolia Stapf.), họ Đơn nem (Myrnaceae)


Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Các mẫu cây khôi thu hái ở Yên Bái năm 2021 và 2022. Nghiên cứu đặc điểm hình thái thực vật tại thực địa và trong phòng thí nghiệm, xác định tên khoa học bằng phương pháp so sánh đặc điểm hình thái, dựa vào khóa phân loại chi Ardisia. Nghiên cứu đặc điểm vi phẫu: rễ, thân, lá được cắt, tẩy, nhuộm tiêu bản theo phương pháp nhuộm kép, bột thân, lá, rễ được lên tiêu bản bằng phương pháp giọt ép. Định tính các nhóm hợp chất chính trong dược liệu bằng các phản ứng hóa học đặc trưng. Xác định hàm lượng polyphenol tổng số bằng phương pháp đo quang.


Kết quả: Xây dựng được bộ dữ liệu về hình thái, cấu tạo giải phẫu và đặc điểm bột dược liệu (rễ, thân, lá) của cây khôi. Thành phần hóa học của loài này gồm các nhóm flavonoid, coumarin, tanin, acid hữu cơ, polysacchrarid, chất béo và sterol. Hàm lượng polyphenol toàn phần trong lá khôi thu hái tại Yên Bái vào tháng 5 đạt cao nhất là 4,05%.


Kết luận: Đã xây dựng được bộ dữ liệu về hình thái, cấu tạo giải phẫu và đặc điểm bột dược liệu (rễ, thân, lá) của cây khôi và sơ bộ thành phần hóa học của loài này.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Trần Thị Kim Liên. Thực vật chí Việt Nam, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ Thuật, 2002, quyển 4,.
2. Phạm Hoàng Hộ. Cây cỏ Việt Nam, Nhà xuất bản trẻ, 1999, tập 1.
3. Võ Văn Chi. Từ điển cây thuốc Việt Nam, Nhà xuất bản Y học, 1997.
4. Trần Văn Ơn. Thực vật và nhận biết cây thuốc, Trung tâm Thông tin-Thư viện-Trường Đại học Dược Hà Nội, 2012.
5. Shu, Z.j.n. Flora of China 15, 1996.
6. Bộ môn dược liệu. Thực tập dược liệu (phần vi học), Trường Đại Học Dược Hà Nội, 2003.
7. Nguyễn Văn Thân. Kiểm nghiệm dược liệu bằng phương pháp hiển vi, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ Thuật, 2003, tập 1.
8. Liu, B., R. Liu, Q. Liu, et al. The ethnomedicinal and functional uses, phytochemical and pharmacology of compounds from Ardisia species: an updated review. Medicinal Research Reviews, 2022. 42(5), pp.1888-1929.
9. Gong, Q.Q., L.H. Mu, P. Liu, et al. New triterpenoid sapoin from Ardisia gigantifolia Stapf. Chinese Chemical Letters, 2010, 21(4), pp. 449-452.
10. Liang, T., J. Yu, S. Qu, et al. Ardisia gigantifolia stapf (Primulaceae): A review of ethnobotany, phytochemistry, pharmacology, clinical application, and toxicity. Journal of Ethnopharmacology, 2023, pp.116079.
11. Chen, Zhenyuan, et al. Characterization of the major chemical constituents in Ardisia gigantifolia by high performance liquid chromatography coupled to electrospray ionization and quadrupole time-of-flight mass spectrometry. Analytical Methods, 2017, 9(39), pp.5816-5825.