Đánh giá hiệu suất chiết và tác dụng kháng khuẩn từ cao chiết của một số loài dược liệu phân bố tại rừng ngập mặn Xuân Thủy, Nam Định

Lưu Đàm Ngọc Anh1,2,, Bùi Văn Hướng1,2, Tôn Thất Hữu Đạt1,2, Nguyễn Thanh Tùng3, Mialik Aliaksandra4, Anoshenko Boris 4, Vladimir. V. Titok4
1 Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam, Viện Hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam
2 Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam
3 Trường Đại học Dược Hà Nội
4 Central Botanical Garden, National Academy of Sciences of Belarus

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Đánh giá hiệu suất chiết cao methanol và tác dụng kháng khuẩn của 12 loài cây dược liệu.


Đối tượng và phương pháp: Lá của 12 loài dược liệu thu vào tháng 5 và tháng 7 năm 2023 tại Vườn quốc gia Xuân Thủy được chiết bằng methanol dưới sự hỗ trợ của siêu âm. Cao chiết thu được được khảo sát hoạt tính kháng khuẩn với 06 chủng vi sinh vật và 01 chủng nấm men.


Kết quả: Cao chiết MeOH toàn phần của 12 loài dược liệu đạt hiệu suất chiết từ 4,5 – 28,4%. Hiệu suất chiết của loài Sú là cao nhất (28,4%), tiếp đến là Đước vòi (28,1%), Trang (27,5%), Bần chua (19,5%). Thấp nhất là Sài đất ba thùy và Cóc hoa trắng với hiệu suất chiết lần lượt là 4,8 % và 4,5%. Kết quả đánh giá hoạt tính kháng khuẩn cho thấy 02 loài thuộc chi Bần gồm Bần không cánh và Bần chua thể hiện hoạt tính ức chế mạnh nhất ở nồng độ 320 mg/mL. Các mẫu dược liệu còn lại có khả năng ức chế các chủng vi khuẩn thử nghiệm ở nồng độ từ 640 – 1280 mg/mL.


Kết luận: Hiệu suất chiết cao MeOH toàn phần của 12 loại dược liệu đạt hiệu suất chiết từ 4,5 – 28,4%. Cao chiết từ lá hai loài Bần (Bần không cánh và Bần chua) thể hiện khả năng ức chế mạnh nhất MIC=  320 mg/mL trên vi khuẩn Salmonella enterica. 

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Trần Mỹ Linh, Vũ Hương Giang, Lê Quỳnh Liên, Nguyễn Tường Vân, Ninh Khắc Bản, Châu Văn Minh. Đánh giá hoạt tính ức chế vi khuẩn kiểm định của một số loài thực vật ngập mặn tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy, Nam Định. Tạp chí Sinh học, 2013, 35(3), tr.342-347.
2. Phạm Văn Ngọt, Phạm Xuân Bằng, Quách Văn Toàn Em. Nghiên cứu hoạt tính kháng khuẩn của một số loài cây ngập mặn ở khu Dự trữ sinh quyển Cần Giờ. Tạp chí Khoa học Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh, 2015, 5(70), tr. 140-148.
3. Lương Phong Dũ, Đỗ Thị Phương Dung, Nguyễn Đức Độ. Khảo sát một số hợp chất có khả năng kháng oxy hóa, kháng khuẩn và kháng nấm của cao chiết lá Bình bát nước (Annona glabra). Tạp chí Khoa học và Công nghệ nông nghiệp, 2019, 3(3), tr.1412-1421.
4. Huỳnh Kim Yến, Nguyễn Trọng Tuân, Trần Thanh Mến, Phùng Thị Hằng, Nguyễn Hoàng Sơn, Trần Hoàng Lâm, Trương Thị Tú Trân, Lê Trung Tín. Hoạt tính kháng oxy hóa và kháng khuẩn của cao chiết ethanol từ lá Cóc trắng (Lumnitzea racemosa Willd). Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ, 2021. 57(5A): tr.44-51.
5. Turker H., Yıldırım A.B., Karakaş F.P. Sensitivity of bacteria isolated from fish to some medicinal plants. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 2009. 9, pp.181-186.
6. Liu Z. R., Zhang Y.F., Bi Y. G., Li H.L. Study on extraction process of technics of Litsea cubeba oil. Applied Mechanics and Materials, 2014, 602, pp.81-85.
7. EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing), Determination of minimum inhibitory concentrations (MICs) of antibacterial agents by broth dilution. Clin. Microbiol. Infect, 2003. 9: ix–xv.
8. Arendrup M.C., Guinea J., Cuenca-Estrell M., Meletiadis J., Mouton J.W., Lagrou K., Howard S. J. EUCAST-AFST. EUCAST Definitive Document E.DEF 7.3: Method for the Determination of Broth Dilution Minimum Inhibitory Concentrations of Antifungal Agents for Yeasts, EUCAST, Växjö, Sweden, 2015.
9. Janmanchi H., Raju A., Degani M.S., Ray M.K., Rajan M.G.R. Antituberculosis, antibacterial and antioxidant activities of Aegiceras corniculatum, a mangrove plant and effect of various extraction processes on its phytoconstituents and bioactivity. South African Journal of Botany, 2017, 113, pp.421-427.
10. Miranti D.I., Ichiura H., Ohtani Y. The bioactive compounds and antioxidant activity of food products of Rhizophora stylosa fruit (coffee and tea mangrove). International Journal of Forestry Research, 2018. 1: pp.2315329.
11. Jasna T.K., Khaleel K.M. GC-MS analysis of bioactive components of Kandelia candel (L.) Druce. Journal of Advanced Scientific Research, 2020, 11(04 Suppl 9), pp.193-197.
12. Audah K.A., Ettin J., Darmadi J., Azizah N.N., Anisa A.S., Hermawan T.D.F., Tjampakasari C.R., Heryanto R., Ismail I.S., Batubara I. Indonesian mangrove Sonneratia caseolaris leaves ethanol extract is a potential super antioxidant and anti methicillin-resistant Staphylococcus aureus drug. Molecules, 2022, 27(23): pp.8369.
13. Wu Y.L., Chen J.F., Jiang L.Y., Wu X.L., Liu Y.H., Gao C.J., Wu Y., Yi X.Q., Su Z.R., Cai J., Chen J.N. The extract of Sonneratia apetala leaves and branches ameliorates hyperuricemia in mice by regulating renal uric acid transporters and suppressing the activation of the JAK/STAT signaling pathway. Frontiers in Pharmacology, 2021, 12, pp.698219.